Als zorgprofessional binnen de continentiezorg heb je niet alleen maar te maken met je eigen patiënten: vaak komen ook hun familieleden of andere mensen uit hun directe omgeving met vragen bij je aankloppen. Of je patiënten nu ondersteund worden door hun partners of hun kinderen: de hulp van mantelzorgers is van onschatbare waarde. Weten je op welke manieren jij deze mantelzorgers op jouw beurt kunt voorzien van de broodnodige extra steun en advies? Lees dan snel verder!
De mantelzorger is goud waard
Mantelzorgers spelen doorgaans een onmisbare rol in het leven van mensen die lijden aan een (chronische) ziekte of aandoening. Zo kan een partner ineens de rol van mantelzorger op zich moeten nemen. Maar ook kinderen, broers of zussen nemen vaak een deel van de zorgtaken op zich.
Incontinentieklachten: wat staat de mantelzorger te doen?
Een deel van die mensen met een ziekte of aandoening, krijgt daarnaast te maken met één of meerdere vormen van incontinentie. Soms ontstaan deze incontinentieklachten als gevolg van (ouderdoms-)ziektes. Incontinentie kan ook veroorzaakt worden door een gebrek aan fysieke mobiliteit. Bijvoorbeeld doordat iemand bedlegerig is geworden. We spreken in zo’n geval van functionele incontinentie.
Hoe dan ook, urine of ontlasting verliezen zonder dat je er zelf controle over hebt: dat kan tot veel stress en (onnodige) schaamte leiden. Zeker als je afhankelijk bent van hulp van buitenaf, zoals de hulp van een naaste. Niet alleen de patiënt, maar ook de mantelzorger wordt in zulke situaties geconfronteerd met een gebrek aan voldoende kennis en knowhow: welke handelingen moet je als mantelzorger in zo’n geval precies verrichten? En hoe ga je op een goede manier om met de fysieke (en emotionele) gevolgen van incontinentie?
Hulp en begeleiding van zorgprofessionals
Belangrijk is dat er altijd een diagnose moet worden gesteld, door de huisarts of een andere arts. De huisarts danwel de praktijkondersteuner wordt daarbij ingezet als coördinator wanneer het gaat om de fysieke en emotionele behoeftes van de patiënt. Indien mogelijk wordt de thuiszorg ingeschakeld. Daarnaast is het voor het welzijn van de patiënt belangrijk om ergotherapie en fysiotherapie te ontvangen.
Wanneer er sprake is van een chronische ziekte en/of ouderdomsgerelateerde aandoening (met incontinentie als één van de gevolgen), ontstaat doorgaans al snel de behoefte aan een mantelzorger. Zorgprofessionals zien geregeld van dichtbij hoe belangrijk de rol is die mantelzorgers spelen in het leven van mensen deze hulpvraag.
De rol van de mantelzorger
Waarom is de mantelzorger zo belangrijk, vooral als er sprake is van incontinentie bij de hulpbehoevende? Een mantelzorger zorgt ervoor dat iemand op de juiste tijdstippen voldoende voeding en vloeistoffen binnenkrijgt en op tijd het toilet kan bereiken. Soms is de fysieke mobiliteit van de patiënt dusdanig beperkt dat deze de toiletgang niet alleen af kan. Bijvoorbeeld wanneer iemand grotendeels bedlegerig of rolstoelgebonden is. Dan is er sprake van functionele incontinentie. Zeker in zulke gevallen is de hulp van de mantelzorger essentieel.
Bovendien is de mantelzorger vaak de eerste die aan de bel trekt als iemand ineens sterk achteruitgaat, simpelweg omdat zij diegene het beste kennen en veel tijd met de hulpbehoevende persoon doorbrengt. Extra kennis van zaken wordt dan nog belangrijker voor de mantelzorger. Die moet bijvoorbeeld de eerste symptomen van een delier kunnen herkennen bij iemand die aan dementie lijdt.
Mantelzorg bij ouderen met incontinentieklachten
Zeker nu ouderen steeds langer thuis blijven wonen, zie je de behoefte aan mantelzorgers toenemen. Wanneer hun fysieke mobiliteit achteruitgaat, kunnen deze mensen het toilet niet altijd meer op tijd bereiken. Ook het achteruitgaan van de cognitieve functies kan ervoor zorgen dat iemand het toilet niet meer kan vinden. In sommige gevallen komt iemand van de thuiszorg langs, maar dat gebeurt enkel op vaste tijdstippen. Op alle andere momenten is er een mantelzorger nodig om de hulpbehoevende persoon op te vangen. Vaak betreft het de partner, die ook al op leeftijd is en zelf klachten ervaart op het vlak van fysieke mobiliteit.
Mantelzorgers ondersteunen als zorgverlener
Een mantelzorger kan dan wel onmisbaar zijn; toch vereist het verlenen van dergelijke zorg best wat gespecialiseerde kennis. Zeker in het begin kloppen mantelzorgers vaak met vragen bij zorgprofessionals aan. Gelukkig maar!
Volgens Sandra Wijdenes, verpleegkundig adviseur bij Van Heek Medical, is het namelijk noodzakelijk dat er eerst een uitgebreide intake wordt afgenomen. Op die manier kan de situatie in kaart worden gebracht en wordt gekeken wat er nodig is. Denk bijvoorbeeld aan extra hulp van andere zorgverleners, zoals een fysio- of ergotherapeut.
Tijdens zo’n intake kan men ook kijken of iemand misschien een toiletstoel nodig heeft, of dat er aanpassingen in de woning worden doorgevoerd, zodat de weg naar het toilet niet onnodig bemoeilijkt wordt. Bijvoorbeeld voor iemand die slecht ter been is, of wanneer iemand lijdt aan verregaande slechtziendheid of dementie.
Kennis over het gebruik van incontinentiematerialen
Een zorgprofessional kan de mantelzorger ook adviseren over het gebruik van absorberende incontinentiematerialen. Denk bijvoorbeeld aan bedbeschermende onderleggers en urine-opvangzakken. De zorgverlener kan een mantelzorger bovendien voorzien van instructies over het correct aanbrengen van incontinentiematerialen als absorberende inleggers of broekjes.
Meer informatie over incontinentie?
Wil je meer weten over incontinentie, bijvoorbeeld over incontinentie bij ouderen, of over de verschillende oorzaken van incontinentie en bijbehorende behandelmogelijkheden en incontinentiematerialen? Lees dan ook onze andere artikelen.
Heeft iemand in je directe omgeving last van incontinentieproblemen? Wees dan niet bang om de huisarts in te schakelen. Deze kan je helpen bij het in kaart brengen van de situatie en de mogelijkheden.
Nieuwsgierig naar ons assortiment? Je vindt alle incontinentiematerialen in onze webshop.