Een wond geneest slecht en/of is complex. Hoe bied je de juiste ondersteuning?
Als hulpverlener behandel je niet alleen de wond van je patiënt, maar is het ook belangrijk dat je oog hebt voor het algemeen welbevinden van de patiënt. Diverse psychosociale aspecten kunnen een rol spelen bij de genezing waarvoor aandacht nodig is. Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een complexe en/of slecht genezende wond. Wat zijn nu de gevolgen van slecht genezende wonden? Hoe kun je jouw patiënt de juiste ondersteuning bieden? En wat betekent dat voor de wondgenezing? Dat lees je allemaal in deze blog.
Een wond geneest slecht en/of is complex. Hoe bied je de juiste ondersteuning?
Als hulpverlener in de wondzorg ligt de focus op de behandeling van de wond. Daar ligt je voornaamste prioriteit. Maar kampen met een complexe en slecht genezende wond kan veel impact op het leven van een patiënt hebben. Zo kan een wond de nodige fysieke ongemakken en beperkingen met zich meebrengen. Geneest een wond slecht? Dan kan dit ook psychosociaal kan problemen opleveren.
Psychologische en sociale gevolgen van complexe- en slecht genezende wonden op de (mentale) gezondheid
Ten eerste brengt complexe wond fysieke beperkingen met zich mee. De invloed van ontsierende verbandmaterialen of de onprettige geur die door wondvocht verspreid kan worden mag ook niet onderschat worden. Patiënten kunnen hier schaamte door ervaren. Hierdoor vermijden ze vaak menselijk contact en intimiteit. Soms zorgt een slecht genezende wond er zelfs voor dat iemand alle sociale aangelegenheden aan zich voorbij laat gaan. Dit kan leiden tot een sociaal isolement. Ook kan een complexe wond ervoor zorgen dat iemand niet meer (volledig) zijn/haar werk uit kan oefenen. De (financiële) gevolgen van slecht genezende wonden kunnen een desastreus effect hebben op de mentale gezondheid en veerkracht van de patiënt.
Weten over geurende wonden en wat je er aan kunt doen? Lees onze blog hier!
Vegroot je kennis met het Educatiehuis 🧠
Wil je meer weten complexe wondzorg? Bekijk ons
e-book ‘Basistheorie complexe wondzorg” op het Educatiehuis!
De gevolgen van stress op wondgenezing
De psychologische impact van een wond die slecht geneest levert veel extra stress op. Dit kan uitmonden in chronische stress. Dan hebben we het over een stressduur van meerdere uren per dag die meerdere weken of maanden aanhoudt. Een dergelijke mate van stress kan van een negatieve invloed zijn op de wondgenezing. De patiënt komt daardoor al gauw in een vicieuze cirkel terecht: de wond veroorzaakt een stressreactie, wat vervolgens de genezing van de wond vertraagt. Het resultaat: nog meer stress en een onnodig lang aanhoudende wond.
Signaleer stressverhogende risicofactoren
Als het gaat om (chronische) stress, spelen bepaalde aspecten vaak een rol. Signaleer deze tijdig, bijvoorbeeld door goed naar de patiënt te blijven luisteren.
Wat zijn bekende tekenen van stress bij een complexe en slecht genezende wond?
#1: Negatieve emotionele associaties, bijvoorbeeld als de patiënt aangeeft dat zorgverleners te weinig aandacht hebben voor de pijnbeleving en het bijkomende leed van de patiënt.
#2: Eerdere pijnlijke en soms stressvolle ervaringen – zoals herhalende wondzorg.
#3: Individuele omgang in de beleving en de beoordeling van een pijnlijke en of stressvolle gebeurtenis.
#4: Wanneer de patiënt veel moeite heeft om met de stress om te gaan en onvoldoende gezonde copingstrategieën tot zijn of haar beschikking heeft.
#5: Een aanhoudend verhoogd cortisolniveau. Stress verhoogt het cortisolgehalte, wat leidt tot een verminderde werking van het immuunsysteem. Dat kan leiden tot een vertraagde wondgenezing.
"Als hulpverlener is het raadzaam om aandacht te besteden aan het psychologische aspect van complexe en slecht genezende wonden."
#6: Een langdurig en veelvuldig verhoogde ademfrequentie, bloeddruk, en hartslagfrequentie kunnen eveneens de wondgenezing vertragen.
#7: Slechte beschikbaarheid en geringe kwaliteit van sociale netwerken en persoonlijke relaties.
#8: Slechte mate van fysieke mobiliteit en activiteit.
#9: Zorgvragers die negatieve sociale vergelijkingen maken met andere zorgvragers in de verschillende stadia van herstel: “Waarom lukt het anderen wel en mij niet?”.
#10: Omgevingsfactoren die door de zorgvrager als negatief worden beschouwd (bijvoorbeeld ziekenhuis versus thuiszorg).
Wat kun jij voor jouw patiënt betekenen?
Als hulpverlener is het raadzaam om aandacht te besteden aan het psychologische aspect van wondzorg en de gevolgen van slecht genezende wonden. Het kan een patiënt goed doen om zijn of haar verhaal te kunnen delen. Heeft een patiënt last van een complexe wond of geneest een wond slecht? Ga met de patiënt in gesprek en laat de patiënt uitleggen wat deze situatie voor de patiënt betekent. Kijk samen naar wat hij of zij nodig heeft om het leed en de stress te verminderen.
Weet jij...
Welke factoren het genezingsproces van een complexe wond beïnvloeden? En hoe je het beste kunt anticiperen op mogelijke verstoringen van het wondgenezingsproces?
Lees er hier alles over in onze blog!
Bron: E-book ‘Basistheorie complexe wondzorg’, 2021.
