De verschillende functies van onze 3 huidlagen op een rijtje
De huid is het grootste orgaan dat je bezit. Als zorgprofessional is het geen overbodige luxe om te weten uit welke lagen de huid is opgebouwd en wat de functies van deze huidlagen zijn. De huid is namelijk niet alleen het grootste orgaan; het is ook één van de belangrijkste organen die je als mens bezit. Zo vervult je huid een essentiële rol als het gaat om het reguleren van je vochtbalans en je lichaamstemperatuur. Daarnaast is je huid er om je te waarschuwen tegen pijnlijke en schadelijke prikkels én om je te beschermen: niet alleen tegen gevaarlijke stoffen, maar ook tegen de schadelijke straling van zonlicht. Wel zo prettig, vooral wanneer het in de lente en zomer een stuk zonniger wordt! Onmisbaar, die huid van ons. Daar mogen we zuinig op zijn! Elke huidlaag vervult namelijk een aantal belangrijke functies. Weten uit welke huidlagen je huid bestaat en waar al die lagen eigenlijk goed voor zijn? Lees dan vooral verder!
#1: De functies van de opperhuid
De opperhuid is de huidlaag die je met het blote oog kunt zien. Deze dunne, sterke huidlaag, staat ook wel bekend als de epidermis. Maar waar bestaat de epidermis uit? Deze huidlaag kan namelijk ook weer worden onderverdeeld in verschillende lagen. Wist je bijvoorbeeld dat de hoornlaag, de bovenste laag van onze opperhuid, waterdicht is? Het beschermt je tegen virussen, bacteriën en andere schadelijke stoffen die anders je lichaam zouden binnendringen. De hoornlaag bevat het eiwit keratine: dode cellen die een extra stootlaagje vormen. Denk bijvoorbeeld aan het eelt dat vaak op voetzolen en handpalmen zit: daar dringen scherpe obstakels minder makkelijk doorheen. Een van de handige functies van de huid. Bijvoorbeeld als je op blote voeten door het gras loopt. Trouwens: niet alleen je huid, maar ook je nagels en je haren bevatten keratine! Krijg je ondanks die beschermende hoornlaag toch last van een wond? Lees hier meer over hoe je moet handelen bij verschillende soorten wonden!
“Een uitstekend waarschuwingsmechanisme, die huid van je!”
De onderste laag van de opperhuid bevat melanocyten. Deze produceren melanine, wat voor een donker huidpigment zorgt. Hoe meer melanine, hoe donkerder je huid. Deze functie van de huid filtert uv-stralen. Oftewel: je wordt beschermd tegen de schadelijke straling die van de zon afslaat. Nu weten we allemaal dat de opperhuid het maar tot op bepaalde hoogte voor elkaar krijgt om je tegen alle schadelijke effecten van de zon te beschermen. Help het daarom vooral een handje, zeker tijdens zonnige dagen! Houd je huid zoveel mogelijk uit de zon en verzorg ‘m goed met onder andere zonnebrandcrème.
De epidermis bestaat verder uit de zogeheten cellen van Langerhans. Deze vormen onderdeel van je immuunsysteem. Ze dragen namelijk bij aan het buiten houden van lichaamsvreemde stoffen.
#2: De functies van de lederhuid
Onder de epidermis bevindt zich de dermis. Deze vezelige huidlaag wordt in de volksmond ook wel de lederhuid genoemd. Ook de lederhuid draagt bij aan het sterke karakter van onze huid. In aanvulling daarop zorgen het collageen en de fibrilline in de dermis ervoor dat onze huid elastisch en flexibel is. Ook aanwezig in deze huidlaag: een groot aantal dunne bloedvaatjes, onze haarzakjes, bepaalde klieren en onze zenuwuiteinden. Die laatsten zorgen ervoor dat we prikkels van buitenaf voelen. Zowel de prettige als de pijnlijke. Denk bijvoorbeeld aan de pijn die je voelt als je per ongeluk een te hete ovenschaal aanraakt. Een uitstekend waarschuwingsmechanisme, die huid van je!
De lederhuid heeft ook een belangrijke functie bij het regelen van je lichaamstemperatuur. Is het buiten koud? Dan vernauwen de bloedvaatjes in de dermis zich. Is het tegenovergestelde het geval? San verwijden ze zich, zodat je lichaamstemperatuur niet te sterk stijgt. De zweetklieren komen dan eveneens in actie en produceren de nodige hoeveelheid zweet om je huid – en daarmee de rest van je lichaam – af te koelen. De huid bevat niet op elke plek dezelfde hoeveelheid klieren, bloedvaatjes, haarfollikels of zenuwen. Zo vinden we op ons hoofd of onze oksels doorgaans een stuk meer haar dan op onze voetzolen.
“Is het buiten heet? De bloedvaatjes in de dermis verwijden zich, waardoor je lichaamstemperatuur niet te sterk stijgt!”
#3: De functies van het onderhuidse bindweefsel, oftewel: de vetlaag
Onder de epidermis én de dermis vinden we het onderhuids bindweefsel. Dit staat beter bekend als de vetlaag. Het belang van deze onderste huidlaag mag zeker niet worden onderschat. Deze huidlaag vervult een belangrijke functie als opslagplaats voor energie. Een van de andere belangrijke functies van huidlagen die het onderhuidse bindweefsel vervuld is de isolerende laag. Hoeveel isolatie de vetlaag biedt, hangt af van de dikte ervan. Dat hangt weer af van de locatie. Zo is de vetlaag op de oogleden altijd een stuk dunner dan de vetlaag op de buik.
