BHV en EHBO op school: goed geregeld!

BHV’er: zorg voor een veilige school
De veiligheid op school moet hoog in het vaandel staan. Per slot van rekening brengen zowel scholieren als docenten en andere medewerkers er een groot deel van hun dag door. Hoe breng je dat in de praktijk, met het oog op BHV?

Zeker als je bedenkt jonge leerlingen vaak actief bezig zijn op het schoolplein of in de gymzaal, kun je je voorstellen dat ongevallen op school geregeld voorkomen. Dat kan variëren van een oppervlakkige schaafwond tot ernstigere situaties, zoals een brand die uitbreekt waardoor het noodzakelijk wordt om alle klaslokalen en andere ruimtes snel te ontruimen. Het is dan ook van levensbelang dat de organisatie van BHV tiptop in orde is, zodat je correct kunt handelen.

Breng de organisatie van BHV in kaart met een RI&E 
Om ervoor te zorgen dat de BHV op je school naar behoren wordt ingericht, stel je als eerste een zogeheten RI&E (een risico-inventarisatie en -evaluatie) op. Daarmee verlaag je het risico op ongevallen. Is al eerder een RI&E voor jouw school opgesteld? Kijk dan of het document nog steeds up-to-date is en of er ruimte is voor verbetering.

Hieronder lichten we toe welke zaken je zoal in deze risico-inventarisatie en -evaluatie moet opnemen.

Een risicoanalyse van het gebouw
Stel een risicoanalyse op van de locatie. Beantwoord daarbij onder andere de volgende vragen:

• Hoe groot is het gebouw, hoeveel scholieren en medewerkers zijn er doorgaans aanwezig? Zijn er af en toe mindervalide of minder zelfredzame mensen (zoals kleine kinderen) op de locatie aanwezig?
• Waar in het schoolgebouw loop je het meeste risico op ongelukken? Is er een gymzaal waar de leerlingen oefenen met toestellen en touwen waar ze van af kunnen vallen? Is er een scheikundelokaal aanwezig waar scheikundige proeven worden uitgevoerd, of een ruimte waarin gewerkt wordt met scherpe voorwerpen of machines?
• Is het gebouw gelijkvloers, of bestaat het uit meerdere verdiepingen met trappen en/of een lift?
• Hoe zit het met de brandveiligheid van het gebouw?
• Hoe lang duurt het ongeveer voordat een ambulance, een brandweerwagen of andere hulpdiensten ter plekke aanwezig kunnen zijn?
• Is er sprake van andere risicofactoren die zich in de nabije omgeving van het gebouw bevinden? Denk daarbij bijvoorbeeld aan een drukke weg die scholieren geregeld moeten oversteken, of een risicovol industrieterrein.

Passende maatregelen
Zorg ervoor de mogelijke risico’s die je hierboven hebt beschreven, zoveel mogelijk tot het minimum worden beperkt. Tref daarvoor passende maatregelen. Beantwoord de volgende vragen:

• Welke preventieve maatregelen moeten worden getroffen om dergelijke ongevallen zoveel mogelijk te voorkomen?
• Mocht ondanks alle preventieve maatregelen toch een ongeval plaatsvinden, welke protocollen en procedures moeten dan worden gevolgd? Wie is er op zo’n moment verantwoordelijk voor dat deze protocollen worden opgevolgd?

Stel een Plan van Aanpak op waarin je al deze maatregelen en procedures helder en concreet beschrijft. Ook moet in het plan helder naar voren komen op basis van welke overwegingen het aantal BHV’ers dat aanwezig is, is bepaald. Alleen op die manier kun je aantonen dat de organisatie van de BHV op jouw school voldoet aan de wettelijke verplichtingen.

Wanneer er meer dan 25 personeelsleden op de locatie werkzaam zijn, ben je verplicht om de risico-inventarisatie en -evaluatie en je Plan van Aanpak extern te laten toetsen door een Hoger Veiligheidsdeskundige (HVK) of een Arbo arts.

Heeft jouw locatie minder dan 25 medewerkers in dienst? Dan hoeft je je RI&E niet te laten toetsen, mits je daarvoor een door het Steunpunt-RIE erkend RI&E-instrument hebt gebruikt. Dat instrument bevat een icoon met ‘RI&E’ en een groen vinkje.

Schoolnoodplan
De RI&E moet de basis vormen van het schoolnoodplan voor jouw onderwijslocatie. Dit schoolnoodplan moet onder andere de volgende informatie bevatten:

• Een plattegrond van de locatie, waarop ook de vluchtroutes en alle nooduitgangen zijn weergegeven
• Een ontruimingsplan
• De contactgegevens van alle BHV’ers die op deze locatie werkzaam zijn. Zorg er sowieso voor dat andere medewerkers weten wie de BHV’ers op school zijn, zodat ze hun hulp kunnen inroepen wanneer dat nodig blijkt.

Weten alle medewerkers wat te doen in geval van nood?
Zorg ervoor dat elke medewerker van jouw onderwijslocatie op de hoogte is van de procedures uit de RI&E. Weten de docenten bijvoorbeeld via welke weg ze de leerlingen zo snel en veilig mogelijk naar buiten kunnen begeleiden indien het schoolgebouw ontruimd moet worden? En weten alle personeelsleden hoe ze een noodsituatie moeten melden bij de professionele hulpverleningsdiensten?

Hoeveel BHV’ers en EHBO’ers heeft jouw onderwijslocatie?
Zorg ervoor dat er altijd ten minste één BHV’er (maar liever meerdere) op jouw onderwijslocatie aanwezig is. Onderzoek ook hoeveel BHV’ers ten minste moeten worden aangesteld op jouw onderwijslocatie. Zorg ervoor dat zij allemaal een BHV-cursus hebben voltooid.

Extra tips om de veiligheid op school te vergroten
Overweeg ook om je BHV’ers aanvullende cursussen aan te bieden. Denk bijvoorbeeld aan de gecertificeerde cursus Eerste Hulp aan Kinderen (NIBHV). Ook niet onverstandig: maak een inventarisatie van de docenten en andere medewerkers die tevens zijn opgeleid tot EHBO’er.

Dit spreekt natuurlijk voor zich, maar we benadrukken het toch nog maar even: voorkom dat er een tekort aan verbandtrommels of brandblusmiddelen ontstaat. Op het moment dat je ze nodig hebt, wil je niet ineens zonder komen te zitten. Zet ze op zichtbare, makkelijk te bereiken plekken door het hele gebouw.

Scholieren als EHBO’ers
Als het aan het Rode Kruis ligt, zijn het niet alleen docenten en andere personeelsleden die op school EHBO zouden moeten kunnen verlenen. Volgens het Rode Kruis en andere oprichters van het burgerinitiatief ‘EHBO in het onderwijs’ zouden ook leerlingen hiertoe in staat moeten worden gesteld. Al in 2021 sprak Rode Kruis-directeur Marieke van Schaik de leden van de Tweede Kamer toe. Het Rode kruis wil dat alle scholieren van het voortgezet onderwijs getraind worden in het verlenen van eerste hulp. Dit verzoek was onderdeel van het burgerinitiatief ‘EHBO in het onderwijs’.

Volgens de oprichters van dit burgerinitiatief kunnen jongeren die EHBO-vaardigheden onder de knie krijgen, in geval van nood levens redden. Een reanimatiecursus bijvoorbeeld, die zou eigenlijk al op de middelbare school moeten worden gegeven, zeggen de initiatiefnemers. Of bijvoorbeeld een korte cursus waarin leerlingen leren hoe ze moeten handelen wanneer iemand in hun omgeving last krijgt van een epilepsieaanval, brandwonden, ernstige bloedingen of verslikking.

Met zulke EHBO-cursussen ontwikkelen jongeren namelijk niet alleen de noodzakelijke vaardigheden, maar ook het vertrouwen in hun eigen vermogen om anderen te helpen wanneer een noodsituatie zich voordoet. Want snel durven handelen en weten wat je doet: dat is van levensbelang!